İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı Kültürel Miras Koruma Müdürlüğü, 15 Nisan 2023’te TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nin düzenlediği “Dünya Mirası Tarihi Yarımada’yı Korumak-II” isimli panele katıldı. İlki 8 Mayıs 2021’de düzenlenen panel serisinin ikincisinde, İstanbul’un yenileme alanlarında koruma ve planlama konuları ele alındı.
Panelin açılışında Prof. Dr. İclal DİNÇER, “Tarihi Yarımada’daki Koruma- Planlama Çalışmalarının Kavramsal Çerçevesi” konulu sunumunda yenileme kavramını, evrensel tüzük ve tavsiyeler ışığında değerlendirdi; “yerin ruhu” kavramının altını çizerek, afet, savaş veya kentleşme uygulamaları sonrasında “iyileşme” ve “tarihi kent peyzajı” koruma yaklaşımı hakkında bilgi verdi.
Panelin ilk oturumunda Doç. Dr. Zeynep ERES moderatörlüğünde üç sunum yapıldı:
Doç. Dr. Oya AKIN, “Tarihi Yarımada’nın; Demografik, Ekonomik Ağlar ve Kentsel Katmanlarına Yönelik Sorunlarının Planlama Perspektifinden Tartışılması” konulu sunumunda, istatistikler eşliğinde nüfus değişikliği, miras ve terk olgularını değerlendirdi; tarihi kent peyzajı yaklaşımının altını çizerek, miras alanlarında ekonomik canlılığının ve düzenli bakımın önemini aktardı.
Öğr. Gör. Yeşim ERDAL, “Sulukule Yenileme Alanı Uygulamalarının Fiziksel Çevrenin Değişimi Bağlamında Değerlendirilmesi” konulu sunumunda, Sulukule’de yapılan uygulamaları paylaştı; yapı adalarının ve sokakların mekansal değişimi, tescilli sivil mimarlık örneklerinin taşınması gibi korumaya aykırı sonuçlarını değerlendirdi.
Doç. Dr. Mine ESMER, “Ayvansaray: Kentsel Dönüşüm Süreci ve Koruma Disiplini Açısından Bir Değerlendirme” konulu sunumunda, Ayvansaray’ın tarihsel geçmişi ile Tekfur Sarayı ve çevresinin arkeolojik önemi doğrultusunda, yapılan uygulamalar sonucunda tümüyle değişen mekansal kurguyu ve dönüşümün yerin ruhuna verdiği zararı aktardı.
Panelin Süleymaniye Yenileme Alanına odaklanan ikinci oturumu, Prof. Dr. Asuman TÜRKÜN moderatörlüğünde gerçekleştirildi:
Dr. Esra Kudde, “Süleymaniye’nin Korunma Durumu ve Güncel Envanteri Üzerinden İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çalışmaları” konulu sunumunda, İBB Kültür Varlıkları Dairesi bünyesinde yaklaşık bir yıldır yürütülen Süleymaniye odaklı arşivleme, tespit, envanter ve analiz çalışmalarını ve güncel korunma durumunu aktardı; belirlenen acil önlemleri ve plan sürecinde değerlendirilmesi önerilen koruma yaklaşım ve stratejilerini paylaştı.
Dr. Ebru Ülgen ŞENDİL, “Süleymaniye’de Planlama Deneyimi” konulu sunumunda, İBB İmar ve Şehircilik Dairesi olarak KAUİP için başladıkları çalışmaları özetledi; plan çalışmaları kapsamında sosyo ekonomik araştırma sonuçlarının ve Kültür Varlıkları Dairesi’nce üretilen koruma yaklaşım ve stratejilerinin önemini aktardı.
Aslı SARIOĞLU, “Süleymaniye’nin Sosyal ve Ekonomik Doku Analizi” konulu sunumunda, alanda yaptıkları sosyo ekonomik araştırma sonuçlarını paylaştı; anketlere dayalı olarak toplumsal yapı, kiralama ve satış süreçleri, imalat, ticaret faaliyetlerine dair değerlendirmelerde bulundu.
Panelin kapanışı, Prof. Dr. Zeynep AHUNBAY’ın “Dünya Mirası Süleymaniye’nin geleceği” konulu sunumuyla yapıldı. Ahunbay, Süleymaniye’de korumaya aykırı kullanımlar ve yıkılan yapılara dair örnekler paylaştı; alanın miras değerine yakışan, bütün şehir ile uyumlu, tarihi yapıların yüksekliklerine saygılı bir koruma ve planlama yaklaşımını önerdi.
Panelde yapılan değerlendirmeler ve sunumlara videodan erişebilirsiniz.
